Tarihin Sıfır Noktasında Yeni Keşifler Heyecan Uyandırdı
UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan, insanlık tarihinin en önemli keşiflerinden Göbeklitepe, yeni jeoarkeolojik araştırmalar sonucunda yepyeni bulgularla gündeme geldi. Alanda yürütülen yer altı taramaları, bugüne kadar bilinen anıtsal tapınakların yanı sıra, konut ve kamusal işlev görmüş olabileceği değerlendirilen çok sayıda yapının izlerini ortaya çıkardı.
Dörtgen Planlı Konutlar Höyüğün Doğu ve Güneyinde Yoğunlaşıyor
Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, jeomanyetik ölçümlerle elde edilen bu çarpıcı sonuçları duyurdu. Prof. Dr. Karul, "Göbeklitepe'den bildiğimiz büyük anıtsal yapıların benzerlerinin yanı sıra daha önce çok az bildiğimiz konut niteliğinde olabilecek dörtgen planlı yapıların varlığını tespit ettik," dedi. Bu yeni yapıların özellikle höyüğün doğu ve güney bölgelerinde yoğunlaştığı belirtildi.
Bu keşif, Göbeklitepe'nin sadece bir ritüel ve tapınma merkezi olmanın ötesinde, Neolitik Dönem insanlarının yerleşik yaşam sürdüğü bir alan olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.

İleri Teknoloji ve Uluslararası İşbirliği
Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras" projesi kapsamında ve uluslararası işbirliğiyle yürütülüyor. Araştırmalarda; Jeomanyetik, Jeoradar ve Lidar gibi ileri teknoloji ölçüm yöntemleri kullanıldı. Bu teknikler sayesinde, toprağın altına inilmeden yapı kalıntıları milimetrik hassasiyetle haritalandı.
Jeoarkeolojik çalışmaları yürüten Avusturya Arkeoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Barbara Horejs, elde edilen verilerin heyecan verici olduğunu vurgulayarak, "Çalışmalarda büyük bir bina ve çok sayıda konut yapısı tespit ettik. Bulgular oldukça heyecan verici. Projeye gelecek yıl da devam edeceğiz," ifadelerini kullandı.
Gelecekteki Kazı Stratejileri Yeniden Şekillenecek
Prof. Dr. Necmi Karul, henüz kazısı yapılmamış alanlarda belgeleme çalışmalarına ağırlık verdiklerini ve jeomanyetik ölçümlerden elde edilen verilerin, ilerideki kazı stratejilerini şekillendireceğini belirtti. Bu kapsamlı taramalar, arkeologlara kazı yapacakları yerleri daha net belirleme ve alana daha bütüncül bir yaklaşımla yaklaşma fırsatı sunuyor.
Taş Tepeler Projesi koordinasyonunda sürdürülen çalışmalara İstanbul Üniversitesi, Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Berlin Freie Üniversitesi uzmanları da katkı sunuyor. Bu uluslararası işbirliği, Neolitik Dönem'in aydınlatılması adına büyük bir önem taşıyor.
Göbeklitepe'deki bu yeni veriler ışığında, Neolitik Dönem topluluklarının yaşam biçimi ve sosyal düzeni hakkındaki bilgilerimizin derinleşmesi bekleniyor.

